Son zamanlarda birçok ürünü, eşyayı ithal ediyoruz. Üretmek ise planlarımız arasında görülmüyor sanırsam. Öyle ki hızımızı alamayıp hiç gündemimizde olmayan bir hastalık dahi ithal ettik: Şarbon.
Şarbon Nedir?
Bacillus anthracis adlı kapsüllü bakteri nedeniyle oluşan zoonotik karakterde bulaşıcı bir hastalık. Etken Gram pozitif bir basildir(çomak). Enfekte olmuş inek, koyun, keçi, deve, at, geyik gibi hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Direkt olarak etlerinin tüketilmesiyle ya da sütlerinin içilmesi ile enfekte olabilirsiniz. Şarbonun deri şarbonu, akciğer şarbonu ve bağırsak şarbonu olmak üzere üç tane formu vardır.
Bacillus anthracis hasta hayvanların ölümünden sonra toprakta 50 seneye kadar yaşayabilen bir bakteri olmakla beraber hayvanlarda son derece öldürücüdür. Eğer hastalık tedavi edilmezse hemen hemen hayvanların %100’ünü öldürür. Hayvanların etlerine temas edenler bu hastalığa yakalanabiliyor. Ete temas eden el vücudun herhangi bir yerine değdiğinde o zaman deri şarbonu ortaya çıkabiliyor. Deri şarbonu kara çıban denilen karakteristik bölgesel bir çıbanla ödem oluşturuyor.
Akciğer şarbonu ve bağırsak şarbonu daha az görülmesine rağmen daha tehlikelilerdir. Sebeplerden bir tanesi, enfekte etlerin iyi pişirilmeden tüketilmesidir. Çiğ köfte alışkanlığımız nedeniyle bu bizim için önemli bir konu. Mümkün olduğu kadar etli çiğ köfte yemekten kaçınmakta fayda vardır.
Gastrointestinal şarbonu, deri şarbonuna göre daha tehlikelidir. Genellikle mikrop bağırsağa yerleşiyor, orada lezyon oluşturuyor ve oradan vücudun diğer bölgelerine yayılıyor. En tehlikelisi ise solunum yolu ile edinilen şeklidir. Bakteri sporlarının solunması şekliyle vücuda alınır. Bu daha da tehlikelidir ve ölüm oranı son derece yüksektir. Toz şarbon genellikle akciğerlerde, gözde şişme ve beyin yayılımına neden oluyor.
Belirtileri Nelerdir?
Hastalık ilk belirtilerini göstermeye başladıktan yaklaşık bir hafta sonra semptomlar ortaya çıkar.
–Kusma (hastalığın ileri evrelerinde sıklıkla kanın eşlik ettiği)
–ishal (ileri evrelerde kanlı)
-Nefes almakta zorlanma
-Boğaz ağrısı ve boğazda şişme
-Yorgunluk hissi
Eğer yakın zamanda şüpheli et veya süt ürünleri almışsanız ve bu semptomlar görülmeye başlamış ise acilen hekime başvurmalısınız. Tedavi geciktirilmemeli mümkün olduğunca hızlı başlanmalıdır. Kutanöz (deri yollu) enfeksiyonlar, penisilin, tetrasiklin veya eritromisin enjeksiyonları ile tedavi edilir. Akciğer enfeksiyonları intravenöz olarak penisilin ile tedavi edilir. Kortikosteroidler akciğerlerin inflamasyonunu azaltmak için kullanılır.
Ayrıca Bacillus anthracis çok dirençli ve bulaşıcı olması sebebi ile biyolojik silah olarak da kullanılabilen bir bakteri türüdür.
Sıkılmadan okudum. Birçok şey öğrendim. Ellerinize sağlık sayın yazar.
Şarbonu açıklayan güzel bir yazı olmuş, elinize sağlık.