Ülkelerin gelecekleri yetiştirdikleri genç nesillere emanettir. Bunun da yegane koşulu eğitim sisteminin düzenli ve kaliteli olmasıdır. Birçok gelişmiş ülkede bu böyledir. Gelin görün ki ülkemizde henüz tam anlamıyla bir eğitim sistemi oturtulabilmiş değil. TEOG sınavı kaldırıldı.
Hep karşılaşmışızdır: Türk eğitim sistemindeki eksiklikler, eğitim ve sistem diye. Bu durumu bundan daha güzel açıklayabilecek bir tabir de sanırım yok.Neredeyse her 3 yılda bir yeni bir sistem getitrilmekte. Sürekli olarak yapılan bu değişimler öğrenciler üzerinde olumsuz etkilere sahipken aynı zamanda eski müfredata göre hazırlanmış yayınları, kaynakları çöp kılıyor bu da ülke için maddi kayıp demektir. Yeni getirilen düzenin oturtulması, uygulanması derken yine en az bir yıl karmaşayla geçiyor o da hangi şanslı nesile denk gelirse?
Hem ortaokuldan liseye geçiş sınavı olan TEOG hem de liseden üniversiteye geçiş sınavı olan YGS-LYS bu sene apar topar değiştirildi. Peki bu değişim kararı nasıl bu kadar hızlı alındı, nasıl bu kadar hızlı uygulandı, uzman görüşlerine başvuruldu mu ve en önemlisi de neden bu karar bu zamanlarda alındı? Bunların hepsi tartışmaya açık sorular olacak kalacak sanırım. Peki bu değişimler en son hangi karara bağlandı, yeni sınav sisteminde neler mevcut bunlara bakalım.
- TEOG daha önceleri nasıldı, şuan nasıl olacak?
Ortaokuldan Liselere geçiş sistemi farklı isimler altında son 15 yılda devamlı değişti. Sekiz yıllık kesintisiz eğitimle beraber Anadolu Liselerinin “ortaokul” kısımları kapandı. 2004 yılına kadar, “Liseye Geçiş Sınavı” adı altında bir sınavla ortaokul’dan liseye geçiliyordu. 2004 yılında ismi değişti ve OKS oldu. OKS “Ortaöğretim Kurumları Seçme ve Yerleştirme Sınavı” demekti. liseye geçiş sistemi 2008 yılına kadar OKS adıyla devam etti. 2008’de SBS (Seviye Belirleme Sınavları) olarak ismi değişen Liseye Geçiş Sistemi, 2013-2014 eğitim öğretim yılından itibaren ise TEOG olarak değiştirilmişti. TEOG sınav sisteminde, senede 2 kere merkezi olarak yapılan sınavlarla, öğrencinin 6, 7 ve 8. sınıflardaki not ortalamaları dikkate alınıp bir değerlendirme yapılıyordu. 2013-2014 eğitim yılından itibaren, sadece 8. sınıflar 6 temel dersten merkezi bir sınava tabi tutuluyor. Bu temel dersler Türkçe, Matematik, Fen Bilimleri, TC İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük, Yabancı Dil. Öğrenciler kendi okulların sınava giriyor ancak öğretmenler çalıştıkları okuldan farklı okullarda sınava giriyorlardı.
Yeni sistemde merkezi sınavdan vazgeçmeyen Milli Eğitim Bakanlığı, özel okulların şişirilmiş not verme ihtimalini göz önünde bulundurarak yılda iki sınavın sorularını kendisi hazırlayacak. Hürriyet’ten Gamze Kolcu’nun haberine göre öğrenciler, yılda iki kez merkezin sorularıyla kendi branş öğretmenlerinin gözetiminde sınava girecek. Bu yazılıları yine sınava giren branş öğretmenleri değerlendirip not verecek. Sınavlarda test yöntemi uygulanmayacak. Bu notlar tek başına bir başka okula yerleştirmede kullanılmayacak, sadece hormonlu notlara fren olacak. Öğrenciler, Türkçe, matematik, fen bilimleri, inkılap tarihi ve Atatürkçülük, din kültürü ve ahlak bilgisi ile yabancı dil dersleri için bakanlığın hazırladığı sorularla sınav olacak.
Ayrıca 81 ilde ölçme ve değerlendirme merkezi kurulacak. Merkezden gönderilen sorularla yapılan yazılı sınavların notları da bu merkezlerde toplanacak. Merkezler, öğrencinin ilgi alanlarını belirleyerek yeteneklerine göre hangi lise türüne gidebileceğine dair çalışmalar yapacak. Bu birimler okullarla işbirliği içinde çalışacak. Öğrencilerin notları, ilgi alanları takip edilecek.
Ortaöğretime geçişte yaklaşık 300 başarılı lisenin yapacağı sınavların bakanlığın kontrolünde mi gerçekleştirileceği, soruları okulların mı hazırlayacağı henüz netlik kazanmadı. Ancak bazı liselerin yaptığı sınavdan öğrencinin alacağı not diğer lisede de geçerli olabilecek. Böylece öğrenci ayrı ayrı birçok lisenin sınavına girmek zorunda kalmayacak. Örneğin Ankara Fen Lisesi’nin yapacağı sınavdan öğrencinin aldığı puanı İstanbul Fen Lisesi kabul edecek. Bazı okullar, “Ben Ankara Fen Lisesi’nin puanına göre öğrenci alıyorum” diyebilecek. Her öğrenci, bu gözde okulların yapacağı sınavlara giremeyecek. Sınav için gereken not ortalamasının belirlenmesinde akademik başarı etkili olacak ancak sosyal, sanatsal, sporsal yetenekler de özendirilecek.
Aceba yeni sistem ne kadar yürürlükte kalacak? Eskisinden çok çok daha iyi bir sistem getirildiğini de düşünmüyorum açıkçası. Yeni sistemden tek beklentim genç nesillerimizi bunaltmadan kaliteli bir eğitim almalarını sağlamsıdır. Sistemin sürekli değişmesinin de bir an önce son bulmasını umut ediyorum.
