Korkmadınız değil mi? Bence de korkmayın, o canavar gibi lanse edilen şey aslında evrendeki en besleyici maddelerden biri. Düşünsenize içindeki besin maddeleri bir hücreden ortaya tatlı mı tatlı civciv meydana getiriyor.
Peki yumurta demek kalp damar hastalığı mı demek hadi beraber inceleyelim.
İçindekiler
Yumurtanın Besin Değerleri
Normal bir yumurta yaklaşık 50 gram. Bunun yaklaşık 39 gramı su, 6.3 gram protein, 5 gram yağ, 0.6 gramda karbonhidrat içerir. İçerisinde proteinlerin yapıtaşı olan aminoasitlerin tümü eksiksiz bulunur. Protein içeriği o kadar kalitelidir ki: biyolojik değeri(BD) 94, göreceli olarak ise BD’si 100’dür. Yani diğer besinlerin protein kalitesini anlamada yumurtayı kullanırız.
İçerisinde C vitamini hariç çoğu vitamin bulunur. Bunların içinden A, D ve B12 vitaminleri öne çıkar. Mineralller açısından da kusursuzdur.
Enerji olaraksa 78 kilokaloridir( 324 kilojoule). Daha kolay anlamak için, bu yetişkin bir erkeğin günlük ihtiyacının %3’ü yetişkin kadının ise %4’üdür.
Yumurtanın Kolesterol İçeriği
Yumurtadaki yağ yumurtanın sarısında bulunur. Bu 5 gram yağın 210 miligramı ( Amerikan Tarım Dairesine göre 186) kolesteroldür. Doymuş ve doymamış yağ kompozisyonları gayet idealdir.
Gerçektende sadece kolesterol açısından bakıldığında yumurta diğer besinlerden daha zengin bir kolesterol içeriğine sahiptir; 50 gram yağlı peynirde 41 mg, balıkta 35 mg, koyun etinde 35 mg, dana etinde ise 45-50 mg kolesterol yer alır. Buna rağmen yumurtaki kolesterolün kan kolesterol düzeyine etkisi diğer trans yağ ve doymuş yağlara göre minimaldir.
Kolesterol! Korktun Mu!?
Sağlıklı bir insan vücudunda ağırlığın %0.2’si kadar kolesterol bulunur. Kolesterol vücudumuzda her yerdedir, çünkü hücrelerimizin hududu olan hücre zarında bulunur. Zarın esnekliğini ve akışkanlığını sağlar.
Yağların sindirmi ve emilimi için vazgeçilmez olan safra asitleri kolesterolden üretilir. Cinsyet hormonları(testosteron, östrojen) kolesterolden üretilir. Böbreküstü bezlerden salınan kortizol, aldosteron gibi hormonlar hep kolesterolden sentezlenir.
Vücut için ne kadar elzem olduğunu anlamışızdır sanırım. İşte mükemmel vücutlarımız böylesine elzem bir şeyi dışardan bizim almamıza bırakmış mı? Hayır, vücudumuzda özellikle karaciğerde kolesterol sentezlenir. Ve bu üretimde harika bir geri besleme mekanizması vardır. Biz dışarıdan ne kadar kolesterol alırsak vücudumuzda o kadar az kolesterol meydana getirilir.
Hadi biraz da bilimsel çalışmaların sonuçlarına göz atalım.
Yumurtanın Kolesterol Üzerine Etkisi İle İlgili Bazı Çalışmaların Sonuçları
Bir çalışmada insanlar iki gruba ayrılıp; bir grup günde 1-3 adet yumurta, diğer grupta buna eş değer besinler alıyor. Sonuçlar ise şöyle:
Tüm kişilerde HDL(iyi kolesterol) yükselmiştir. Toplam ve LDL(kötü kolesterol) kolesterol düzeyleri genellikle değişmemiştir. Bazı kişilerde hafif artış söz konusudur.
Önemli bir dipnot ise yumurtanın daha zararlı olan küçük LDL’yi daha az zararlı olan büyük LDL’ye çevirdiğidir.
Birkaç çalışmada ise göze çarpan ilginç bir sonuçta diyabetiklerde yumurtanın kalp hastalığı riskini arttırdığıdır.
Günde Kaç Yumurta Yenmeli
Çalşmalara bakılırsa günde 3 yumurta yemenizde bir problem gözükmüyor. Hatta literatürde günde 25 tane yumurta yiyen 88 yaşındaki adamın normal kolesterol düzeyine sahip olduğu gösterilmiş.* Ancak yine de her şeyde olduğu gibi bunda da dengeli olmakta fayda var.
Unutmayın, bir yumurta kolesterolden daha fazlasıdır.
Biyolojik değer: besinler yoluyla vücuda alınan proteinin, vücut proteinine dönüşme oranını gösteren bir ölçüttür. Basitçe, besinlerle alınan ve yapıtaşlarına ayrılan proteinin hücrelerdeki protein sentezine ne ölçüde dahil olduğunu anlatır.
Kaynaklar:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1467-3010.2006.00543.x
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11111098
*http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM199103283241306
http://www.bmj.com/content/346/bmj.e8539
Hoş bir yazı