Bugünü doğru bilinen bir yanlışın aslını anlatmakla geçirelim: 5.56×45 mermisinin adam yaralamak için tasarlandığı, 7.62×51 mermisinin kullanımının insan haklarına aykırı olduğu sebebiyle bırakıldığı.
Bildiğimiz üzere Türk Ordusu’nun standart piyade tüfeği kalibresi, NATO üyesi olduğumuzdan ötürü, 7.62×51 NATO’dur. Herkesin bildiği G3 ve yeni MPT-76 da yine bu mermiyi ateşlemektedir. Ama NATO’daki diğer herkes 5.56×45 mermisine geçmiştir. E niye? Biz enayi miyiz? Onlar mı?
Aslında durum şu; NATO kurulduğunda ‘Sovyetler hep aynı mermiyi kullanıyor, soğuk savaş çıktığında ikmal sıkıntısı yaşamayalım, biz de hep aynı mermiyi kullanalım’ diye NATO orduları karar kılıyorlar. Orada da şu sorun çıkıyor; hangi mermiyi seçeceğiz? Hangisi en iyisi?
2. Dünya Savaşı’ndan elde edilen veriler şöyle: Çatışmaların çoğu 300-200 metrenin altında oluyor, o sebeple mermi de bu mesafelere uygun olmalı; atış kabiliyeti yüksek olan birlik daha kolay ilerleyip geri çekilebiliyor; askerlerin çoğu çatışma esnasında attığını vuramıyor.
NATO orduları da diyorlar ki o zaman biz de Almanların STG-44’ü gibi, kısa, yakın mesafelerde daha etkili, hafif mermili, rahat taşınabilen tasarımlara geçelim. Böylece asker mermi bitmeden bol bol ateş eder, vurma ihtimali artar, ayrıca adam başına daha çok mermi taşınabilir.
Tabii NATO’nun büyük abisi Amerika bunlara kıçıyla gülüyor. Mermi dediğin tam boyutlu olur, karrı mısınız siz, boncuk tabancası alalım isterseniz falan gibi argümanlarla NATO’yu zorla kendi mermileri olan 30-06’nın hafif ufalmış bir versiyonu olan 7.62×51 NATO’ya çekiyorlar.
Aslında burada kurumlar arası çekişme de söz konusu. Amerikan Ordusu İkmal Departmanı eski kafalı adamlardan oluşuyor, Savunma Bakanlığı’nın da onların üzerinde kurduğu bir baskı var, zar zor .30-06’yı bırakıyorlar, 5.56×45 falan hak getire. Herifler testleri falan sabote ediyor.
Amerika’nın zoruyla NATO orduları 7.62×51 NATO’ya geçiyorlar (o esnada Avrupa’dakiler hay ben bu Sam Amca’nın yapacağı işi diye çok kulak çınlattılar büyük ihtimal). Bizde G1 diye bilinen FN FAL de 7.62×51’e ayarlanıp üretime geçiyor. Namı ‘Özgür Dünyanın Sağ Kolu’ oluyor.
Sonra da Amerika Vietnam’a, Vietnam da onlara giriyor. İkmal Departmanı’nın havası bozuluyor; Askerlere mermi az geliyor, silah çok ağır, çok tepiyor, otomatik atış imkansıza yakın, ufak bir şey lazım raporları Savunma Bakanlığı’na ulaşıyor. Bakanlık İkmal Departmanı’nı haşlıyor.
İkmal Departmanı da ‘iyi bari öfff tamam, biraz karrı mermisi deneyelim bari’ diye karar kılıyor. Hakları yeni Colt şirketine verilmiş olan AR-15 tüfeğini, ve başka bir iki tüfeği teste alıyorlar; M14’ün en iyi silah olduğu kanıtlansın diye yarışan aletleri bozuyorlar biraz.
AR-15 sağlam silah ama testlerin sonucunda Departman ‘M14 daha iyi’ kararını veriyor tekrar, Savunma Bakanlığı’na rapor yolluyorlar. O esnada Amerikan Hava Kuvvetleri’nden General LeMay Hava Kuvvetleri’ne 80.000 tane AR-15 almak için başvuruyor (silahı bizzat kullanıp beğenmiş).
LeMay’ın inadı yüzünden testler tekrar yapılıyor, bu sefer silahın mucidi Eugene Stoner gelip test boyunca silahların başında durduğundan raporda oynama yapılamıyor. Amerika da böylece piyade için 5.56×45’e geçmiş oluyor. Sonra da NATO’ya ‘su çok sıcak siz de gelsenize’ çekiyor.
Avrupalılar ABD’ye ‘Hay ben senin yapacağın işe (tüküreyim)’ diyerek yavaş yavaş 5.56×45’e geçmeye başlıyorlar (büyük abinin sözü geçiyor sonuçta). Tabii bu iş zart diye olmuyor; örneğin Almanya G3’ü ve beraberinde 7.62×51’i taa 90lar ortasında bırakıyor.
NATO bize ‘abi mızıkçılık yapma hadi’ çekmesine rağmen niye geçmiyoruz? Çünkü Anadolu’muz gepgeniş olduğundan ötürü çatışma menzili 5.56×45’in menzilini genelde aşıyor. Delme kabiliyeti de 7.62×51’e kıyasla daha az. Bizim ordu da senelerdir PKK’ya karşı 7.62×51 kullanmış, alışık.
Benim okuduğum, TSK 2000’ler başında HK-33 isimli 5.56×45 G3 muadilini deneme amaçlı hizmete sokuyor, ancak askerler mermiden memnuniyetsiz kalınca HK-33’ler geri çekiliyor. Biz de NATO’ya ve Amerika’ya kafa tutmuş olarak gururlu bir biçimde öldürgen mermimizle devam ediyoruz.
Dipnot: 7.62×51 halen NATO ülkelerinde kullanılmaktadır, ancak makineli tüfek, keskin nişancı silahında falan. 5.56×45’in Amerika’nın elinde patladığı ise olmuştur; Afganistan’ın coğrafyası yüzünden Amerikalılar bölgede 7.62×51 mermili tüfeklere hafif de olsa tekrar döndüler.
Konuk Yazar: Baruthane (Twitter: @falyatavasi).
