Bruce Lee; hayatını dövüş sanatlarına adayan, dövüş sanatlarının bir felsefesi olduğuna inanan çok özel isim… Küçük yaşlardan itibaren dövüş sanatlarının içinde yer alan Bruce, aynı zamanda hem dansa hem de oyunculuğa ilgi duyuyordu. Aslında sanatın her iki dalında da yetenekliydi. Güzel dans ediyordu. Ayrıca çok özel filmlerde rol almış ve oyunculuğunu herkese kanıtlamayı başarmıştı. Hong Kong aksiyon sinemasını tanıtmış, aynı zamanda Amerikan filmlerinde Asyalıların sunulma şeklini değiştirerek sinema dünyasına çok farklı bir bakış kazandırmıştı. O, Bruce Lee idi. Yetenekleriyle göz dolduruyordu. Bruce, dövüş sanatlarında hâlâ efsaneler arasında yer alır. Peki ama kimdi Bruce, hayatındaki dönüm noktaları neydi?
İçindekiler
Onun için Dövüş Sanatlarının Bir Felsefesi Vardı
Dövüş sanatlarının en özel ismi Bruce Lee, küçük yaşlardan beri dövüş sanatlarının tam da merkezinde yer alıyordu. Küçük yaşlarda ailesi Bruce’un kung fu öğrenmesini istediği için küçük Bruce, kung fu alanında eğitim almaya başladı. Kung fu tekniklerini öğrenmeye başlayan Bruce, Yip Man’ın öğrencisi oldu. Yip Man, Çin kökenli bir dövüş sanatı olan ve pratisyenleri tarafından hayatta kalma mücadelesi olarak ifade edilen Wing Chun’un dış dünyaya aktarılmasını sağlayan kişiydi. Bu nedenle dövüş sanatlarının kadim tarihinde Yip Man’ın özel bir yeri vardı. Bruce, sokak kavgalarında küçük düşme korkusu nedeniyle dövüş sanatlarını öğrenmek istiyordu.
Sürekli sokak kavgalarında yer alan Bruce Lee, bu nedenle kötü bir şöhret kazandı. Bu durum, ailesi tarafından Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderilmesine neden oldu. Liseyi bitirdikten sonra Washington Üniversitesinde Felsefe Bölümü okumaya başladı. Okula devam ederken kung fu dersleri vermeye başladı ki kung fu’nun Çinlilerden başkasına öğretilmesi yasaktı. Amerikalılara Çin kültürünün zenginliklerini anlatmak isteyen Bruce, Jun Fan Kung Fu olarak adlandırılan bir okul açarak burada da dersler vermeye başladı.
Modern Karma Dövüş Sanatlarının Yolunu Açtı
Karma dövüş sanatları (MMA), farklı tarzdaki dövüş sanatlarını içeren bir spor dalı. Tam temaslı bir dövüş sanatı olan MMA’nın modern versiyonunun yolunu Bruce’nin açtığı düşünülüyor. Çünkü Bruce Lee, farklı dövüş tekniklerinin bir arada kullanılması gerektiğine inanıyordu. Ona göre en iyi dövüşçü farklı stilleri bir arada kullanırdı. Bu nedenle UFC Başkanı Dana White, Bruce’ı “karma dövüş sanatlarının babası” şeklinde nitelendirdi.
Dövüş Sanatları Felsefesi Jeet Kune Do’yu Kurdu
Jeet Kune Do, Türkçe karşılığı ile “Durduran Yumruğun Yolu” Bruce’un geliştirmiş olduğu dövüş sanatları felsefesi. Jeet Kune Do, gereksiz hareketlerin tamamından vazgeçmeyi ifade eder. Dövüş sanatlarındaki basitliğin karşılığı olan Jeet Kune Do’nun merkezinde bedenin tamamının kullanılması yatar. Wing Chu’yu temel alan dövüş sanatında, farklı stiller bir arada bulunur. Ayak çalışmaları, kırık ritim, mesafe ayarı, zamanlama başta olmak üzere birçok teknik; Jeet Kune Do’nun farklı stillerden yararlandığına bir örnektir.
Jeet Kune Do’da en kısa zamanda sonuca ulaşmak temel amaçtır. Bu nedenle gereksiz hareketlerden arındırılmış bir sistem mevcuttur. Aslında Jeet Kune Do, Bruce’in kendi konsepti olduğu için dövüş sanatını hakkıyla anlayan oldukça azdır. Hatta kendi öğrencileri bile dövüş sanatını tam olarak anlayamadı.
Bruce Lee, kendi geliştirdiği dövüş sanatıyla ilgili çeşitli açıklamalar yapmıştı. Jeet Kune Do’nun şekilsizliği tercih ettiğini, bu nedenle tüm şekilleri alabildiğini ifade ediyordu. Bunun yanı sıra Jeet Kune Do’nun herhangi bir stili olmadığı için her stile uyarlanabileceğini de belirtiyordu. Bu tür ifadelerin tamamı, ilgili dövüş sanatının felsefesini açıklama konusunda oldukça başarılıydı.
Sanatın İki Dalında da Yetenekliydi
Bruce Lee yalnızca dövüş sanatı ustası değildi. Aynı zamanda oyunculuğa da büyük bir ilgi duyuyordu. Bu nedenle film sektörüne de adım attı. Oyunculuk alanında ilk uluslararası çıkışını 1961 yılında yapan Bruce, daha sonra Green Hornet dizisinde oynamaya başlasa da bir süre sonra dizinin yayından kaldırılması, Bruce’un oyunculuk alanında yapacağı çıkışın sekteye uğramasına neden oldu.
Dizinin yayından kaldırılmasından bir süre sonra James Garner’ın da yer aldığı Marlowe adlı yapımda birkaç rol aldı. Ünlü dövüş sanatçısı Bruce’un ilk uzun metraj filmi ise Big Boss idi. Film, oldukça büyük bir popülerlik kazandı. Bruce, daha sonra farklı yapımlarda da yer aldı. Film sektöründe başarılı oyunculuğu ile Bruce, kendisine özel bir yer edinmeye başlamıştı. Bruce, kalitesi ile kung fu sinema sektörüne bambaşka bir boyut kazandıran isim haline geldi.
Oynadığı Filmlerde Dikkat Çeken Rollere Hayat Veren Bruce Lee
Ünlü dövüş sanatçısı Bruce Lee, birçok dikkat çeken yapımda yer aldı. Üstlendiği roller, oyunculuğunun gelişmesini sağladı. Bruce’un yer aldığı yapımlardan dikkat çekenleri ve ilgi görenleri genel olarak şu şekilde:
- Marlowe
- The Big Boss: Bu filmde Bruce, Tayland’da bir uyuşturucu baronuna karşı dövüşen bir karakteri canlandırıyor.
- Fist of Fury
- The Unicorn Palm
- Way of the Dragon
- Enter the Dragon
- Game of Death
- Game of Death II
Cha Cha Şampiyonu Bruce Lee
Henüz 14 yaşındayken dansa yöneldi. Dan hareketli ve ayak hareketleri, dövüş stilinin gelişmesini sağladı. Dans, Bruce Lee için çok şey ifade ediyordu. Dövüş sanatlarında etkileyici bir isim olan Bruce, cha cha dansına meraklı idi. Hatta Hong Kong Kraliyet Kolonisi Cha Cha dans şampiyonu olarak dans dünyasında da ismini duyurmayı başardı.
Birçok alanda başarısı bulunan, kendisini dövüş sanatlarında yetiştiren Bruce Lee, dövüş sanatlarının en ikonik isimlerinden birisiydi. Bu nedenledir ki hâlâ dövüş sanatları denildiğinde akıllara Bruce gelir. Çünkü o, dövüş sanatlarının bir felsefesi olduğuna inanmış ve kendini dövüş sanatlarının felsefesine adamıştır.
