Bazı insanlar hatalarını kabul etmekte zorlanırlar. Her zaman son sözü söylemek ve her şeyden önce haklı olmak zorunda hissederler. Peki, psikolojik açıdan bakıldığında, birinin her şeyi daha iyi bildiğini düşünmesinin arkasında ne olabilir?
Muhtemelen hepimiz böyle insanları tanıyoruz: Uzun süredir çürütülmüş olsa bile kendi bakış açılarında ısrar eden ve açıkça hatalı oldukları belli olsa dahi bunu kabul edemeyen kişiler… Hepimiz hata yaparız; bir durumu yanlış değerlendirip sonunda yanıldığımızı kabul edebiliriz. Bu durum aslında bir sorun olmamalıdır. Ancak yanıldığımızı kabul edemezsek veya herkesin yanlış gördüğü bir durumda haklı olduğumuzda ısrar edersek, işte o zaman bu bir soruna dönüşür.
Klinik psikolog Dr. Lynn Margolies, Psychology Today programında, yanıldıklarını kabul etmekte zorlanan insanlarda sıkça görülen bazı yaygın özellikleri açıklıyor. İşte bu özellikler:
İçindekiler
Mükemmeliyetçilik
Hatalarını kabul edemeyen insanlar, birisi hatalarını yüzlerine vurduğunda kendilerini köşeye sıkışmış hissederler. Dr. Margolies, bu kişilerin hızla savunmaya geçtiklerini ve savunmacı bir tutum benimsediklerini söylüyor. Bunun arkasında çeşitli sorunlar yatabilir; ancak genellikle belirgin bir mükemmeliyetçilik söz konusudur. Bu kişiler, muhtemelen çocukluklarından itibaren, yalnızca iyi performans gösterdiklerinde ve hiç hata yapmadıklarında değer gördüklerini öğrenmişlerdir. Bu inanç, hatalı olduklarını kabul etmenin bir zayıflık işareti olacağına inanmalarına neden olur.
Esnek Olmama
Bir kişi kendi bakış açısında inatla ısrar ediyorsa, bu, öncelikle o kişinin ne kadar esnek olmadığını gösterir. Bu tür insanlar, kalıpların dışında düşünme, açık fikirli olma ve farklı bakış açılarını anlamakta zorlanırlar. Başkalarının duygu ve düşüncelerini kabul etmekte yetersiz kalabilirler. Kendi bakış açılarına zıt bir fikri benimsemekte zorlandıkları için, bu durum onlarla iletişimi genellikle yorucu hale getirir.
Kendini Yansıtma Eksikliği
Bu tür kişilerde, kendilerini sorgulama ve eleştiriye açık olma becerisi genellikle eksiktir. Eleştiriyi kabul edemezler ve kendilerine objektif bir şekilde bakmakta zorlanırlar. Bir hata yaptıklarında ya da yanlış bir yola saptıklarında bunun farkına varamazlar. Dr. Margolies’e göre bu durum, onların başkalarıyla empati kuramamalarına ve gerçek bağlar geliştirememelerine yol açabilir.
Sonuç
Çevrenizde sık sık çatışma yaşadığınız bir kişide bu özelliklerden birini ya da daha fazlasını tanıyor musunuz? Bu tür kişiler, hata yaptıklarında bunu kabul edemedikleri için mi çatışmalar yaşanıyor? Zor olsa bile, onlara söylediklerinin doğru olmadığını göstermeye devam etmek yardımcı olabilir. Ayrıca, hataların insani olduğunu ve hepimizin hata yapabileceğini anlamalarını sağlamak önemlidir.
