Dünyanın dört bir yanındaki işçiler, emeğin kutsal olduğunu haykırmak ve haklarını aramak için (en doğal hakları olarak) yürümüş, grev yapmış, mitingler düzenlemiş. Ama ne yazık ki işçinin hakkını arama çabası, çoğu zaman siyasi ideolojilere alet edilip provoke edilmiş. Birbirine zıt gruplar arasında, siyasi çıkar elde etmek amacıyla kullanılmıştır. Bu provokasyonlar sebebiyle de bu gün, tarihe kanlı bir kelime olarak geçmiştir.
İçindekiler
Dünya’da 1 Mayıs
İlk kez 1856’da Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri günlük çalışma saatinin 8 saate düşürülmesi için yürüyüş düzenlediler. Daha sonra Amerika’nın Chicago kentinde 1 Mayıs 1886’da yaklaşık yarım milyon işçi, 6 gün 12 saat olan çalışma saatlerinin hafifletilmesi ve günlük 8 saate düşürülmesi talebiyle işi bıraktı. Bu gösteriler 1 Mayıs’ı izleyen günlerde tüm harareti ile devam etti ve 4 Mayıs’ta kanlı Haymarket Olayı’na yol açtı.
Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, Mücadele ve Mayanışma Günü ” olarak kutlanmasına karar verildi.
Zamanla 8 saatlik iş günü birçok ülkede resmen kabul edildi.
Kısaca Bizde 1 Mayıs
Dünyada 1890’lı yıllara uzanan İşçi Bayramı, Osmanlı Devleti sınırlarında ilk olarak 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlanırken İstanbul’daki ilk kutlama 1912 yılında gerçekleşti.
1923 yılında ise 1 Mayıs günü yasal olarak “İşçi Bayramı” ilan edildi.
1925’te çıkan Takrir-i Sükun Yasası, İşçi Bayramını kutlamayı yasakladı ve uzun yıllar bu yasak geçerliliğini korudu.
Uzun bir aradan sonra 1 Mayıs 1976 yılında Taksim’de kutlandı. 1977 yılında ise 500 bin kişinin katılımıyla Taksim’de 1 Mayıs toplantısı düzenlendi. Ancak göstericilerin üzerine ateş açılması sonucu vurularak ve çıkan izdihamda ezilerek, 34 kişi öldü. 1977 yılının 1 Mayıs günü, tarihe Kanlı 1 Mayıs olarak geçti. Daha sonra askeri darbe hazırlığı olarak yapıldığı, MİT tarafından Başbakan Süleyman Demirel’e rapor edilince, Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun derhal emekliye sevk edildi.
1981’de Milli Güvenlik Konseyi 1 Mayıs’ı resmi tatil günü olmaktan çıkardı.
Milli Güvenlik Konseyi tarafından 12 Eylül döneminde resmi tatil olmaktan çıkarılan 1 Mayıs, 28 yıl sonra Nisan 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” olarak resmi tatil ilan edildi.
Sahipsiz İşçi
Bilinmeliki bu yazılar, bir barikat ardında yazılmadı. Bilakis, yorgun bir günün, yalnız gecesinde, ekmeğini sokaktan çıkaranların şapkalarından içeri, ıssız gözlerine kaçamak bakışlar atarak karalandı.
Boyacı
Dünyanın çoğu yerinde aynı olan, daha doğrusu ortak bir kabul gören şeyler vardır. Mesela iki kere ikinin dört ettiği, çocukların doğarken ağladığı, gülümsemenin en sihirli ilaç olduğu gibi. Ha bir de işçi gibi. Evet, tüm dünyada aynıdır işçi. Bakışları, duruşu, acısını ve sevincini yaşayışı aynıdır. Ve bir işçiyi istisnasız en iyi, bir işçi anlar.
Bu 1 Mayıs’ın birlik ve beraberliğimizi perçinleyen bir bayram olması. Hiçbir siyasi ideolojiye alet edilmeden, sadece emeğin kutsal oluşuna dikkat çekmek amacıyla kutlanması temennisiyle.
Usta
Kaynakça:
1)https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye%27de_1_May%C4%B1s_%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_Bayram%C4%B1
2)http://www.ntv.com.tr/dunya/1-mayis-nasil-isci-bayrami-oldu,aVC0fKaelEiuvrkHI9v0RA
3)https://tr.wikipedia.org/wiki/1_May%C4%B1s_%C4%B0%C5%9F%C3%A7i_Bayram%C4%B1
Evet işçilerin bir bayramı olması önemli…
Yorumunuz için teşekkürler. Bazen bitmemiş cümleler biten cümlelerden daha anlamlı olur. Evet, işçilerin bayramı ve üç nokta