abd başkanlık sistemi

ABD Tipi Başkanlık Sistemi

1

İlk önce başkanlık sisteminin kısa bir tanımını yapalım.

Başkanlık sistemi; Devlet yönetiminde tek bir kişinin başkanlığında hükümet etme ve devleti yönetme esasına bağlı siyasi bir sistemdir. ABD tipi başkanlık sisteminde yasama, yürütme ve yargı tam anlamıyla birbirinden ayrılmıştır. Başkan’ın yetkileri fazladır ancak birçok yetkisini kullanırken Senato’nun onayını almak zorundadır. Örneğin kabineye atanacak yeni bir bakanı başkan teklif eder, Senato onaylarsa göreve başlayabilir. Aynı şekilde basit bir işlem olan büyükelçi atamaları bile Senato’nun onayına tabidir. Yürütme olarak başkan kararnamelerle ülkeyi yönetebilir. Ancak Kongre’den kararname konusunda bir kanun çıkarsa kararname etkisiz hale gelir.

Kongre’ye bakacak olursak kongre iki derecelidir. Alt kanadını Temsilciler Meclisi oluşturur. 435 üyeden oluşur. Eyaletler nüfusuna oranla temsil edilir. Bütçe teklifi sunmak ve Senato onayı olması şartıyla üst düzey görevlileri görevden alabilir. Kongre’nin üst kanadını ise Senato oluşturur. Senato nüfusu hesaba katılmaksızın her eyalette 2 temsilciden oluşur. Görev süreleri 6 yıldır. Her 2 yılda bir üyelerinin 3/1 yenilenir. ABD başkanlık sisteminin bir diğer özelliği ise eyalet sistemidir. Ülke 50 eyaletin bir araya gelmesiyle oluşur. Eyalet senatoları ve vali halk tarafından seçilir. Dış ilişkilerde ve savunmada eyaletler federal hükümetine bağlıdır.

ABD sisteminin bir diğer özelliği ise partilerin özellikleridir. ABD sisteminde egemen iki parti vardır; Merkez sağ Cumhuriyetçi Parti ve Merkez sol Demokrat Parti. Sanılanın aksine ABD iki partili bir sistemi sahip değildir. Yeşiller, Anayasa partisi gibi birçok küçük parti vardır ancak etkileri sıfırdır. Temelde iki parti gibi görülen partilerin içinde birçok görüşten insan bulunmaktadır. Örneğin Merkez Sağ Cumhuriyetçilerin içinde Çay Partisi gibi aşırı sağ partiler mevcuttur. Merkez Sol Demokrat parti içinde ise Bernie Sanders taraftarı aşırı sol görüş temsil edilmektedir.

Konuk Yazar: Mert Mumcuoğlu

1 Comment

  1. Bazı yönlerinile iyi bazı yönleri ile kötü bir sistem. Bence her türlü daha geliştirilebicek bir sistemleri var. Özellikle 2 parti işi bence çok sıkıntı. Ne kadar parti ne kadar fazla görüş olursa bence o kadar daha demokratik bir hava oluşur.

Yorum bırakın

Your email address will not be published.

Politika Kategorisinde Son Yazılar