Astronot, uzay çalışmalarına katılabilmek için eğitilen kişilere denir. Esasen astronotluk çok havalı bir meslek. Uzayda çeşitli maceralara katılan, bu nedenle “Uzay Kovboyları” olarak da değerlendirilebilen astronotlar, uzayda pek çok sürprizle karşılaşabilir. Belki çocukluğundan beri astronotluğa özendin. Bu nedenle astronotlarla ilgili birçok şeyi merak ediyorsun. Uluslararası Uzay İstasyonu nedir, uzayda nasıl yemek yenir, uzayda sağlıklı kalmak için neler yapılmalıdır? E ne duruyorsun, astronotların gizemli dünyasına birlikte dahil olalım.
İçindekiler
Mükemmel Bir Astronot Olmak İsteyenlerin Bilmesi Gerekenler
Astronot bir tür süper kahramandır. Düşünsene yerçekimine meydan okuyor, uzayda yaşıyor ve adeta sonsuzlukta yolculuk ediyor. Ayrıca çok özel bir moda anlayışının ikonudurlar. Çünkü uzayda yaşamlarını sürdürebilmek için uzay giysilerine ihtiyaç duyarlar. Bu giysiler son derece özel bir teknolojik altyapıya sahiptir.
Peki mükemmel bir astronot olmak isteyenlerin bilmesi gerekenler neler? İşte mükemmel astronotların sahip olduğu özellikler:
- Astronotların uzayda dahil olacakları görevlere göre sahip olması gereken özellikler farklılık gösterir. Eğer uzay araçlarını komuta etmek istiyorsan belirli bir uçuş süresi tecrübesine sahip olmalısın.
- Uluslararası Uzay İstasyonu’nda görev yapmak istiyorsan iyi derecede Rusça ve İngilizce bilmelisin.
- Alkol ve sigara kullanmıyor olman, astronotluk için temel şartlar arasında yer alıyor.
- Herhangi fiziksel ya da psikolojik rahatsızlığa sahip olmaman gerekiyor.
- Biraz merak, biraz heyecan… Ee bunlar da olmalı!
Uydular Ne İşe Yarar?
Gözlem uyduları ve haberleşme uyduları olmak üzere iki farklı uydu türü bulunuyor. Bunların her birinin amaçları birbirinden farklı. Uyduların %75’ini oluşturan haberleşme uyduları, Dünya üzerindeki bir yerden diğerine sinyal iletir. Haberleşme uydularının çalışma mantığı son derece basit. Bir uydu çanağından kendilerine gönderilen sinyalleri yakalayan haberleşme uyduları, sinyallerin gitmesi gereken yerlere ulaşmasını sağlar.
Haberleşme uyduları; internet verileri, telefon görüşmeleri, radyo ve TV yayınları başta olmak üzere pek çok sinyali taşıyabilir. Aslında farkında olmasan da gün boyunca uydu hizmetlerini kullanıyorsun. Bu nedenle haberleşme uyduları oldukça önemli.
Bir diğer uydu türü ise gözlem uyduları. Dünya yörüngesinden gözlem yapmak için tasarlanmıştır. Gözlem uydularının sunduğu görüntüler, mekânsal analizin yapılmasına olanak tanır. Kısa zaman aralıklarında hızlı ve uygun maliyetli sonuçlar elde edilmesine katkıda bulunan gözlem uyduları, yeryüzünün düzenli şekilde takip edilmesini sağlar.
Astronot Kimdir?
Astronot bir tür uzay gezginidir. Uzay arayıcıyla uzaya seyahat eden ya da uzay istasyonlarında çalışan astronotlar, çeşitli mesleki ve fiziksel gereksinimleri karşılamak durumundadır. Eğer astronotluk benim için ideal bir meslek diyorsan, genel olarak şu niteliklere sahip olmalısın:
- Astronotların akademik yeterliliğe sahip olması gerekiyor. Fizik, biyoloji, mühendislik, matematik gibi bölümlerden mezun olmak; aranan niteliklerin başında geliyor. Ayrıca yüksek lisans ya da doktora derecesine sahip olmak, astronotluk için avantaj olarak değerlendirilebilir.
- Astronotların fiziksel ve ruhsal sağlık sorunlarına sahip olmaması son derece önemli. Çünkü astronotlar uzun süreli görevlerde yer alır. Kronik hastalıklar, uzun uzay görevlerini tehlikeye düşürebilir.
- Mühendislik becerilerinin yüksek olması da önemli. Çünkü uzay görevlerinde uzay araçları ve ekipmanlarında çeşitli bakım ve onarım işlemleri gerekli olabilir. Uzayda yalnızsın, uzay aracının bakım ya da onarım işlemlerini sen yapmalısın.
- Astronot olmak isteyenlerin iyi bir iletişim becerilerine sahip olması da gerekiyor. Bunu kesinlikle göz ardı etmemelisin.
- Takım çalışmasına uyumlu olmalısın. Çünkü uzay görevlerini takım halinde gerçekleştirdiğin için ekip üyeleriyle doğru iletişim kurabilmeli, sorunları birlikte çözebilmelisin.
Uluslararası Uzay İstasyonu da Nedir?
Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) bir tür laboratuvardır. 320 ila 450 km arasındaki yükseklikte bulunur. Dünyanın etrafında döner, aynı zamanda bir yaşam alanıdır. Birbirine monte edilebilen toplam 15 modülden meydana gelen Uluslararası Uzay İstasyonunda yer alan modüllerin her biri, farklı bir alanı bünyesinde barındırır. Örneğin Rus modül Zvezda’da yemek odası, kontrol odası ve ranzalar bulunur. Çok heyecanlı değil mi?
Uzayda Nasıl Yemek Yenir?
Astronot adayı olarak uzayda nasıl yemek yendiğini de merak ediyor olabilirsin. Dünya üzerinde yemek yemek sana basit geliyor olabilir. Çünkü gerçekten de Dünya’da yemek yemek için ne yiyeceğine karar vermen ve istediğin yemeği hazırlaman yeterli. Fakat uzayda durum biraz farklı. Astronotlar için gün içinde üç öğün ve bir atıştırmalık hazırlanır. Eğer toz şeker kullanıyorsan sana kötü bir haberimiz var! ISS’de toz şeker kullanılmaz. İçecekler hava geçirmeyen poşetlerde yer alır. Kullanımdan sonra içecekler kapatılmalıdır. Bu arada yiyeceklerin kırıntıları bulunmamalı. Çünkü bu kırıntılar; uçuş cihazlarına, havalandırmalara girebilir.
Uzayda Nasıl Uyunur?
ISS’desin ve uykun geldi. O halde uyumalısın! Peki nasıl uyuyacaksın? Bir astronot günde 5-8 saat arasında uyur. Uzun süreli yolculuk yapan astronotların özel odaları bulunur. Bu odalarda genellikle bir pencere yer alır. Ayrıca istasyonun gürültüsünden uzakta bir yerdedir. Astronotlar ses duymamak için bir kulak tıkacı kullanırlar. Işıktan korunmak amacıyla da bir maske kullanarak çok daha rahat bir uyku deneyimlerler.
Astronotlar Sağlıklı Kalmak için Ne Yapar?
Bir astronot sağlıklı kalmak için ne yapmalı? 2 haftadan daha fazla uzayda kalacak astronotların günde ortalama iki saat fiziksel egzersiz yapması gerekir. Bisiklet seansları, koşu bandı egzersizleri; astronotların çok daha sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Bir astronotun birkaç aylık yolculuktan sonra kemik kütlesinin %10’u ve kas kütlesinin %20’sini kaybettiği bilinen bir gerçektir. Ayrıca astronotların Dünya’ya geri döndükten sonra düzenli olarak spor yapması gerekir.
Hâlâ heyecanlısın değil mi? Bambaşka bir evrenin kapıları açılıyor. Astronot olabilir, uzaya çıkarak Dünya’nın yörüngesinde kalabilirsin. Ama bu süre içinde dikkat etmelisin. Nasıl uyuman ve yemek yemen gerektiğini bilmelisin.
