Hayatının bir döneminde Capoeira ile uğraşmış olan herkesin adına aşina olduğu Mestre Bimba’yı gelin yakından tanıyalım.
Öncelikle bu güzel insanın kendisinden önce “Bimba” isminin kökeninden bahsetmek istiyorum. Mestre’nin doğumu esnasında annesi, bebeğin kız olacağını iddia eder. Ebesi ise erkek olacağında ısrarcıdır. İkili arasında hararetli bir tartışma yaşanır. En sonunda bebek doğduğunda ebesi, “Bak, işte pipisi! (Bimba)” der. O andan itibaren kendisine “Bimba (pipi)” lakabı takılır.
Kendisinin gerçek ismi “Manuel dos Reis Machado”, 1900 yılında Bahia’da dünyaya geldi. Capoeira’nın modernleşip günümüze kadar gelmesinde ve globale ulaşmasında en büyük pay kendisine aittir. Kendisi diğer dövüş sanatlarından da teknikler alarak, sanatını zirve noktasına ulaştırmayı başarmıştır. Capoeira’nın danstan çok dövüş ilkesini esas alarak, Capoeira Regional tarzını yaratmıştır. Hayatı boyunca diğer dövüşçülere meydan okumaktan asla çekinmemiş ve sayısız zafer kazanmıştır. Dövüş sanatları dünyasında yenilmezliği ile nam salan dövüşçülerdendir.
Capoeira uygulamanın yasak olduğu ve capoeiristalar ile polislerin sık sık çatıştığı dönemde bu işi yapmaya karar verip, resmi olarak tanınmasına ön ayak olan Bimba, Brezilya devlet başkanı Getúlio Vargas için bile gösteri düzenlemiştir. Gösterinin sonunda Vargas’ın, Bimba’ya sarılarak “Capoeira bizim tek gerçek milli sporumuzdur” dediği söylenir. Capoeira’yı, Brezilya’nın ulusal dövüş sanatı haline getiren isimdir Grande Mestre. Bu ezilen Bahia halkı nazarında, Portekiz yayılmacılığına karşı büyük bir zafer olarak görülmüş olacak ki, bugün hala şarkılarında Mestre’nin hikayeleri dilden dile anlatılır.
Kendisi aynı zamanda iyi bir müzisyendi ve yetenekli bir Berimbau çalgıcısıydı. (Berimbau, Capoeira yaparken kullanılan telli çalgıdır.)
Mestre Bimba, aynı zamanda Capoeira’yı sistematik hale getirip belirli kurallar dizisi uygulamıştır. Bu kurallar hala günümüzde Capoeira yapanlar tarafından dikkate alınıp, uygulanmaya devam ediyor. Örneğin bunlardan bazıları alkol ve sigara kullanmamak, roda (Capoeira oyununun oynandığı çember) dışında teknikleri uygulamamak ve antrenman esnasında konuşmamaktır.
Mestre Bimba, her zaman Afrikalı kökleriyle gurur duymuştur. Kendisi Candomblé dinine mensuptu. Bu din 19.yüzyılda Brezilya’da gelişen bir Afrika dinidir. Bu dine göre doğan her insana, doğduktan üç gün sonra onu koruması için bir Tanrı (orixá) verilir. Candomblé dininde inanılan tanrılar, Nijerya kökenli Yoruba halkının pantheonuna mensuptur. Örnek verecek olursak, Orişalardan biri olan Eshu, Yoruba dininde kurnazlık ve hilekarlık tanrısıdır. Bütün baskılara, zulümlere rağmen Bahia halkı eski tanrılarını unutmamış olacak ki, bugün hala bu dinin 3 milyon takipçisi bulunmaktadır.
Kendisi 1974 yılında vefat ettiğinde öğrencileri tarafından Bahia’ya defnedildi. Böylece belki de tarihin gördüğü en büyük Capoeira ustası hayata veda etmiş oldu.
Konuk Yazar: Batuhan Ateşoğlu
