Kelime anlamı sinirsel iştah kaybı olan anoreksiya nevroza (AN) enerji alımının kısıtlanmasına bağlı düşük beden ağırlığı, kilo almaya yönelik aşırı korku ve beden imgesinde bozulmayla karakterize bir patolojidir. Sıklıkla adolesan dönemde başladığı için gelişimsel sürecin minimum etkilenmesini sağlamak amacıyla erken tanı ve tedavisi önemlidir. Yüksek morbidite ve mortaliteye sahip bu hastalık kronikleştikten sonra çevredekiler tarafından algılanır. Etyolojisinde biyolojik, psikolojik, sosyal ve ailesel durumlar önemli rol oynar. Kızlarda erkeklere nazaran 20 kat daha fazla görülür. Bunu bir olgu sunumuyla inceleyelim.
12 yaşında kadın hasta sık safralı bulantının eşlik ettiği kusma atakları ve karın ağrısıyla Sami Ulus Eğitim Araştırma Hastanesi’ne başvuruyor. Yapılan batın USG’de multipl taş-çamur ekoları, gastroskopide ise pangastrit görülüyor. Hastaya depresif bulguları nedeniyle Sertralin 25 mg başlanıyor.
Hasta kilo kaybı ve devam eden kusma, karın ağrısıyla aynı merkeze tekrar başvuruyor. Vaskülit, malignite, kollojen doku hastalıklarına yönelik yapılan testler negatif çıkıyor. Hastaya kilo kaybından ötürü TPN başlanıyor ve çocuk ruh sağlığı (ÇRS) muayenesi sonucu 1×5 mg olanzapin, 1×10 mg essitalopram başlanıyor. Bu süreçte karın ağrısı minimale inen hasta taburcu ediliyor.
Taburculuk sonrası kilo kaybı devam eden hasta yoğun safralı kusma ve karın ağrısıyla Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesine başvuruyor. Yapılan muayene ve tetkikler sonucu anoreksiya nevroza tanısı alıyor. Ondansetron, omeprazol, santral TPN, lüzum halinde parasetemol, essitalopram, xanax ile tedavisine başlanan hasta genel durumu kötü olarak yatışı yapılan servisimizden 20 gün sonra 8 kilo almış genel durumu iyiye dönmüş, bulantı, kusma, ağrıları geçmiş şekilde taburcu oluyor. Taburculuk sürecinde hasta ve ailesi kontrol randevularının önemi hakkında bilgilendiriliyor.
Bu yazı temel olarak genç kızları etkileyen ve sıklığı ülkemizde giderek artmakta olan anoreksiya nervoza’ya farkındalığın ve bütüncül yaklaşımın önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Bu yazı tıp öğrencilerine yöneliktir ve günümüzde popülerliği artan bir patoloji hakkında vaka üzerinden bilgi vermeyi amaçlamaktadır.
Kaynakça:
1- Arıca S, Arıca V, Arı M, Özer C. Adolesanda Yeme Bozuklukları. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi; Cilt 2, Sayı 5 (2011)
2- Örsel S, Canpolat BI, Akdemir A, Özbay H. Diyet yapan ve yapmayan ergenlerin kendilik algısı, beden imajı ve beden kitle indeksleri açısından değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15: 5-15.
3- Coupey SM. Anorexia Nervosa. In: Friedman SB (ed). Comprehensive Adolescent Health Care, 2nd ed. St Louis: Mosby; 1998, 263-8.
