Özgün adı “Up” olan “Yukarı Bak” filmi, 2009 yılında çıkan ABD yapımlı bir animasyondur. Komedi, dram ve macera türlerinde bir film olan Yukarı Bak, muhteşem görsellikleri ve karakterlerin benzersizliğiyle dikkatleri üzerine çeker. Her ne kadar çocuklara hitap ediyor gibi dursa da aslında yetişkinlere de hitap ettiği aşikardır. 82. Akademi Ödülleri’nde “En İyi Animasyon Filmi” ve “En İyi Film Müziği” ödüllerini alan Yukarı Bak, son zamanların en çok izlenen animasyonları arasında yer alır.
Filmin konusu oldukça basittir. Aslında hayattan bir kesit de diyebiliriz. Carl Fredricksen, oldukça içine kapanık ve biraz da utangaç bir çocuktur. Ünlü kâşif F. Muntz’un hayranı olan Fredricksen, Güney Amerika’da bulunan Cennet Şelalesi’nde devasa bir kuş bulduğunu iddia eder. Fakat bulduğu kuşun iskeletinin sahte olduğuna dair iddialar vardır. Bu iddialara cevaben Muntz, kuşun canlısını yakalamak için Cennet Şelalesi’ne gitmeyi ister. Bu, filmin ilerleyen sahnelerindeki olayların da çıkış noktasıdır.
Carl, bir gün erkeksi ve oldukça enerjik bir kızla tanışır. Bu kızın ismi Ellie’dir ve o da Carl gibi Muntz hayranıdır. Yıllar geçer, Carl ve Ellie evlenir. Oyuncak balon satıcısı ve Zookeeper olarak çalışan Carl’ın hayatındaki travmatik olay meydana gelir. Ellie hastalanır ve bir süre sonra hayatını kaybeder. İkili, Ellie’nin hayatta olduğu dönemde Cennet Şelalesi için para biriktirse de bu birikimi hep farklı nedenlerle harcamıştır. Cennet Şelalesine gitme hayali bulunan ikilinin bu hayali gerçekleştirememesi ve Ellie’nin hayatını kaybetmesi, Carl’ın hayatındaki dönüm noktalarından bir tanesidir.
Ellie ile yaşadıkları evde kalan ve kentsel dönüşüme direnerek evini satmayı reddeden Carl, bir gün evini Cennet Şelalesi’ne uçurmaya karar verir. O sırada Russell isimli sevimli ve yalnız izci çocukla tanışır.
Yalnız Kalan Küçük İzcinin Carl Fredricksen ile Akıl Almaz Yolculuğu
Russell, filmin en önemli karakterlerinden bir tanesidir. Carl’ı hayata döndüren Russell, yalnız bir çocuktur. İzci olan ve bir sürü rozeti bulunan Russell, sonuncu rozet olan “Yaşlılara Yardım” rozetini almak durumundadır. Bunun için bir yaşlıya yardım etmesi gerekir ki ne tesadüf yolu, Carl’ın evine düşer. Carl’a yardım etmek istese de Russell, Carl’dan hep olumsuz yanıt alır. Fakat Carl’ın evini helyum dolu balonlarla uçurduğu an, Russell Carl’ın tekrar kapısını çalar. Kapıyı açan Carl, Russell’ın gönlünün de kapılarını aralamıştır.
Çünkü Russell daha önce de belirttiğimiz üzere yalnızdır. Babası sürekli çalışır ve oğluna hiç vakit ayırmaz. Sevimli ve sevgiye aç Russell, baba eksikliğini sürekli hisseder. Cennet Şelalesi yolculuğunda Russell, bu eksikliği Carl ile gidermeye başlayacaktır. Carl, evini Cennet Şelalesi’ne götürmek ister, Russell ise Carl’a yardımcı olarak son rozetini almak ister. Bir şekilde aynı ev içinde Cennet Şelalesi için benzersiz bir yolculuğa atılan ikili, gök gürültülü bir sağanaktan kurtulduktan sonra evi Cennet Şelalesi’ne bakan bir dağ geçidinin yanına indirir. Bu ise Cennet Şelalesi’ne evi taşımak anlamına gelir.
Cennet Şelalesi’ne ulaşmak için başlayan yolculuk, ikilinin birbirini çok daha iyi tanımasını sağlar. Ellie öldükten sonra huysuz bir yaşlıya dönen Carl, Russell’in ne kadar da yalnız bir çocuk olduğunu fark eder. Russell’in sevgiye ihtiyacı vardır. Bu nedenle Cennet Şelalesi yolculuğu bir anda ikilinin arınma yolculuğuna dönüşür.
Yolculuk esnasında Russell, devasa bir kuşla karşılaşır. Bu kuşa “Kelvin” adını takar ve onu hiç yanından ayırmaz. Kuşu fark eden Carl ise bu kuşla yola devam etmek istemese de Russell’ın üzüldüğünü görünce mecburen bu duruma katlanır. Ardından, Cennet Şelalesi’ne ulaşan ikili bir yandan da huzura kavuşur. Carl ve Russell’ın her ikisi de hayatlarındaki travmalarla başa çıkmaya çalışır ki bu durum onların üzgün ve mutsuz insanlar olmasına sebebiyet vermiştir.
Yolculuk sonunda birbirlerini tanıyan Carl ve Russell, kopmaz bir bağ ile birbirlerine bağlanmıştır. Macera, dram ve komedi türlerindeki film, çocukların yanı sıra yetişkinleri de çekimine almıştır.
Görsellikleriyle Dikkat Çeken Benzersiz Bir Animasyon
Yukarı Bak filminin Türkçe dublajı oldukça başarılıdır. Belki de bu nedenle Türkçe dublaj üzerinden film izlemeyi sevmeyen insanlar bile Yukarı Bak filmini dublajlı haliyle izlemeyi tercih etmektedir. Carl Fredricksen’i seslendiren isim, Erol Günaydın’dır. Oldukça başarılı bir seslendirme gerçekleştiren Erol Günaydın, filme de çok özel bir hava katmıştır.
Filmin ilgi çekmesinin nedenlerinden biri Türkçe dublajında başarı yakalanması olsa da bir diğer başarısı görselliklerinin muazzam olmasıdır. Oldukça canlı bir görsel dünya sunan film, aynı zamanda izleyicilerin benzersiz bir dünya içinde yer almasını sağlar. Bu nedenle çocuklara hitap etse de konusu, yetişkinlerin de filme ilgi göstermesini mümkün kılar.
Film, klasik animasyonlardan çok daha yavaş ilerler. Çünkü burada önemli olan olaylar değil karakterlerdir. Her bir karakterin derinlikli bir şekilde filmde yer alması, filmin karakter odaklı olmasını sağlamıştır. Russell, yalnız bir çocuktur, bu yalnızlık ona mutsuzluk olarak geri dönmüştür. Carl eşini çok sevse de en çok sevdiği kişiyi kaybetmenin agresifliğini üzerinde taşıyan bir adamdır.
Muntz, insanları kandıran bir karakterdir. Kendisine inanan insanların hayal kırıklığına uğramasına neden olmuştur. Ellie, her ne kadar filmin başlarında kendisine yer bulsa da zamansız ayrılığıyla geride kalanları üzen bir karakterdir. Carl’ın ruh ikizi olan Ellie, hayata veda ettikten sonra aslında Carl’ın agresif bir kişilik olmasına neden olmuştur.
Yukarı Bak, farklı ödüllerin sahibi olan ve muhteşem görsellikleri, hayatın içinden alınmış konusuyla izleyenlerin ilgisini çeken bir animasyon filmidir. Olaylara bakış açımızı değiştiren film, izleyenlere çok şey vadeder.
