Gün Batımı Tiyatrosunu Yazan-Oyunlaştıran: Ali İhsan Kaleci
Yöneten: Ali İhsan Kaleci
*17 Ocak 2018’de prömiyerini yapan Gün Batımı; 1 perde ve yaklaşık 55 dakika uzunluğunda.
Genel olarak:
Gün Batımı, açıkçası benim için analizi zor bir oyundu. Böyle kısa olması, dekorun sade olması, üzerine konuşulabilecek şeylerin önemli konular olması yazıp yazmamam konusunda kararsız kalmama sebep oldu.
Gün Batımı, Shakespeare’in kahramanlarıyla tanışmayanlar için sıkıcı gelebilir. Çünkü karakterler arası hızlı bir geçiş oluyor. Tabii bu geçişler arasında, sinyaller veriliyor ancak hiç bilmeyenler için anlaması yorucu olabilir. Bu anlamda konuşmak gerekirse: Daha çok sanatsal yönü ağırlıklı bir oyun olmuş diyebiliriz. Yapılan metaforları anlamak için birikim gerekiyor. İşte bu yüzden de üzerine çokça konuşulabilecek bir oyun.
Shakespeare’in hikayelerinden kesitler sunmak, onun kahramanlarının karanlık konuşmalarını birleştirmek elbette Shakespeare’i anlamadan mümkün değil. Keza kahramanları bir araya getirip sentezini yapanı eleştirmek, oyun hakkında yorum yapmak için Shakespeare’i daha daha daha çok anlamak gerekiyor. O yüzden bu oyunun sentezi hakkında yorum yapmaya, metin hakkında Kaleci’yi eleştirmeye çekiniyorum. Ama bence güzel bir sentez ve farklı bir anlatım tarzı olmuş.
Ayrıca, sessiz sessiz seyirciyi olaya dahil etmeye çalışan küçük bir orkestra vardı. Lady Macbeth’in kanla kirlenen ellerini suyla temizlemeye çalışması sırasında gerilerden gelen sufi sesler şahsen bana çok farklı hissettirdi. Kendimi bir saatliğine, doğu-batı sentezi bir alemde gibi hissettim. Çoğumuzun Nermine Memmedova’dan dinlediği Ay Işığında adlı eser farklı bir şekilde yorumlanmış. Bu farklı farklı yorumlar bence çok güzel bir araya gelmiş, getirilmiş.
Küçük bir tavsiye: Shakespeare hakkında birikiminiz yoksa kısa kısa Hamlet’i Macbeth’i Othello’yu okumanız, oyunu anlamak adına bir hayli faydalı olacaktır.
Dekor tasarımı: Birçok hikayeden bahsedildiği için mantıklı olarak dekorun ayrıntısına pek girilmemiş. Öyle ki oyunda da pek kullanılmayan bir kapı (sanırım başka bir aleme geçermişçesine bir hava katıyor), bunun dışında dört adet yanan mum vardı. Böyle sade bir dekor tasarlanmış. Bu anlamda, dekor işinin oyun çıkarmada, özel tiyatroları sıkça sıkıntıya soktuğunu düşündüğümüz zaman, küçük tiyatrolarda sahnelenmesi çok daha kolay bir oyun diyebilirim. Ama açıkçası bence dekor adına birkaç ayrıntı daha olabilirdi.
Kostüm tasarımı: Dekorun tasarımı, kostüm tasarımına da yansımış. Yine sade kostümler tasarlanmış.
Oyunculuk: Ben oyuncuların sahne performansını başarılı buldum. Oyuncuların birbiri ile uyumu da başarılıydı. Emeklerine sağlık. Alkışları bol olsun.
Gün Batımı: Uzun ve karanlık bir gece başlar. Shakespeare’in kahramanları kendi kaderleriyle karşı karşıyadır. Ölüm ve yaşam bir aradadır. Mevlana’nın hikayeleri ve bu hikayelerden gelen sufi bakış ile Hamlet, Macbeth, Othello gün atımına ulaşmak isteyen insanlığın ortak serüvenini dile getirir.
Oyun Ekibi:
DEKOR TASARIMI
HAKAN DÜNDAR
KOSTÜM TASARIMI
SEVGİ TÜRKAY
IŞIK TASARIMI
ZEYNEL IŞIK
YÖNETMEN YARDIMCISI
SUAT KARAUSTA
ASİSTAN
NESLİHAN DERYA DEMİREL
MÜZİK SÜPERVİZÖRÜ
JEAN JACQUES LEMETRE
TÜRK MÜZİĞİ DANIŞMANI
İRFAN GÜRDAL
SAHNE AMİRİ
YALÇIN DUMAN
KONDÜVİT
S. SERKAN SAKIZLI
IŞIK KUMANDA
ERHAN ŞENTÜRK
DEKOR – AKSESUAR SORUMLUSU
KEMAL ŞAHİN
KADIN TERZİ
MEHRİYE TAŞDELEN
ERKEK TERZİ
RIZA BEKTAŞ
OYUNCULAR
MEHTAP ÖZTEPE
SÜKUN IŞITAN
SUAT KARAUSTA
DİLEK BOZKURT
AYLİN DİNÇ
NESLİHAN DERYA DEMİREL
BAŞAK POLAT KARSAVURAN
ORKESTRA
İRFAN GÜRDAL
MEHMET UTKU BENLİ
ALİ YAŞAR
ALTAY TOPRAK
ZİYA ÖZSÖKMENLER
Not: Oyunlarda yaptığım eleştiriler akademik anlamda çözümlemeler içermemekle birlikte, herhangi bir tiyatro tutkunu gibi pratik eleştiri niteliğindedir. Bu nedenle ele alınan konular yüzeysel cümlelerle ve çözümlemelerle değerlendirmektedir. Kısacası basit tiyatro anlayışıyla herkesin anlayabileceği basit analizler yapıyorum. Bu anlamda akademik açıdan eksiklerim olursa mazur görülmesini canı gönülden isterim. Amacım insanı anlatan tiyatro sevgisini aşılamak. Elimden geldiğince…
Umarım faydalı olmuştur. Ayrıca eksik gördüğünüz kısımları ya da oyun hakkında başka fikirlerinizi ve bakış açılarınızı yoruma yazarsanız çok memnun olurum.
Tiyatro kardeşliktir 😀
