Dungeons and Dragons, etkilerine mutlaka daha önce maruz kalmış olduğunuz bir masa üstü oyunu. Popüler kültürde sık sık karşınıza çıkmış olan ancak farklı hallerde kendini gösteren hem yazılı hem de yazılı olmayan kurallar silsilesi. Hikayelere, fantastik kitaplara, filmlere, oyunlara altyapı olmuş bir başyapıt bence. Fark etmemiş olabilirsiniz ama popüler kültürde karşınıza mutlaka denk gelmiştir. En bariz örneği:
Belki de daha önce bu dünyadan müstefid oldunuz ve bazı podcastler ilginizi çekti:
Belki onlar yetmedi ve podcastlerin dizisini bile izlediniz:
Bunların da üstüne çıktınız ve bu oyun üzerinden yazılmış yüzlerce kitaba daldınız:
Dungeons and Dragons adventures
İçindekiler
Şimdi gelelim asıl konumuza bu oyun nedir ve nasıl oynanır?
Dungeons and Dragons arkadaşlarla oynanan bir masa üstü oyunudur. Bir hikaye yazılır ve diğerleri bu hikayeyi oynar. Birisi tasvir eder diğerleri bu tasviri eşliğinde yön verir.
Dungeons and Dragons için yanınızda bulundurmanız gerekenler:
-Arkadaş mümkünse 5 adet
-Zar takımı ama bildiğiniz zarlar değil
-Kağıt (tercihen defter)
-Kalem
-Son olarak bu eşyaları koymak için bir yer
Arkadaşlarımızı topladık zarlarımızı getirdik ve masanın etrafına yerleştirdik. Öncelikle arkadaşlarımızın karakter oluşturmasını istemeliyiz. Tamamen hayal ürünü olan bu karakterleri yaratmak için bir form doldurmalısınız.
Hadi sırayla başlayalım:
Irk seçimi:
Gerçek hayatta da olduğu gibi seçtiğiniz ırk birçok seçiminizi etkileyecek o yüzden başlarken hangi ırkı seçmek istediğinizi iyi düşünmenizi öneririm özellikle seçtiğiniz ırkın genel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmanız size daha eğlenceli bir deneyim sunacaktır. Ek olarak her ırkın kendine ait özellikleri olup ileride konuşacağımız yetenek puanlarına katkıları olacak. Ana ırklar şu şekilde:
-Human
-Elf
-Half-elf
-Dwarf
-Gnome
-Halfling
-Tiefling
-Half-orc
-Dragonborn
Sınıf seçimi:
Dnd oyununda her karakterin bir sınıfı olmalıdır ve bu sınıf fantezisine göre hareketlerine yön verir. Bazı sınıfların ortak yönleri olmasıyla birlikte bazılarının birbiriyle uzaktan yakından alakası yoktur. Bu seçim sizin yapabileceğiniz büyüleri, verebileceğiniz hasarı etkiler. Bu seçiminiz dünya ile etkileşim şeklinize yön verir.
-Barbarian
-Bard
-Cleric
-Druid
-Fighter
-Monk
-Paladin
-Ranger
-Rogue
-Sorcerer
-Warlock
-Wizard
Seviye seçimi:
Yeni başlayan oyuncular için aslında o kadar önemli olmasa da her farklı kampanya kendine göre bir seviye istemektedir. Başlayacağınız seviye karakterlerinizin büyü yeteneklerini, verebildiği hasarı ve eklenebilecek ek sınıf özellikleri etkiler.
Yetenek özelliklerini belirleme:
Bu bölümde karakterimizin güç, çeviklik, dayanıklılık, zeka, bilgelik, karizma puanlarını belirleyeceğiz. Bu skorlar oyun boyunca önümüze çıkacak. Zarla oynanan bu oyunda attığımız zarlara ekleyeceğimiz veya çıkartağımız yetenekleri bu sayılar belirlemekte. Yani şansımızı arttırmakta veya azaltmakta. Gelin bir örnek ile karakterlerimizin özelliklerini belirleyelim. 4 adet 6’lık zara ihtiyacımız var. Zarları atıyoruz ve en yüksek 3 sayıyı topluyoruz ve kaydediyoruz. Örneğin;
-6, 3, 4, 1 geldi. Bu halde 1 sayısını atarak geri kalanları topluyoruz 13.
-Aynı işlemi 5 defa tekrarlıyoruz ve karakterimizin yetenek puanlarını belirlemiş oluyoruz.
-Şimdi zarları attık ve benim gibi şanssızsınız diyelim ve attığınız zarlar çok kötü geldi. Onun yerine yeniden zar atmayı deneyebilir veya bu sayıları kullanabilirsiniz. 15, 14, 13, 12, 10, 8.
-Bunun yerine kullanılan başka metodlar da mevcut… Kabaca bu şekilde.
-Burada verdiğimiz puanlar şu şekilde kullanıyoruz: (15 – 10)/2= 2,5 bu sayıyı aşağıya yuvarlıyoruz yani 2 dolayısıyla attığımız zara +2 ekleyeceğiz
Karakterin betimlenmesi:
Bu bölümde şimdiye kadar yarattığımız karakterin ismini, yaşını, görüntüsünü, geçmişini, yönelimini, bağlılıklarını ve zayıflıklarını belirlememiz gerekmekte.
Ekipman seçimi:
Bu bölümde yine kendi ekipmanlarınızı seçebileceğiniz gibi hazır seçilmiş ekipmanları da kullanabilirsiniz. Sizlere kendi örnek karakterimi yakın zamanda başladığımız bir kampanyada geçen bir olay ile göstereyim.
Birinci Kampanya: Bölüm Bir Tanışma:
Uzaktan metalik bir çınlama sesi duyuldu. Ritmik bir şekilde demirin taş yollara çarpışı bir savaşçının geldiğine işaret ediyordu. Handaki birçok kişi bu duruma alışık olsa da gözleri bir saniyeliğine bile olsa, o sese döndü.1.80m boylarında uzun parlak kırmızı saçları ile kendini uzaktan belli eden kalın bir figürdü. Gözlerini yaklaşan gencin saçlarından alamayan han konukları hep birlikte figürün kolundaki duvar gibi kalkana odaklandı. Normal bir insanın taşıyamayacağı boyuttaydı. Ama sadece kalkan değil demirden zırhı, zırhın omuzluklarına bağlı kırmızı pelerini, belindeki deri kayışlara bağlı uzun kılıcı ile yürüyen bir duvar gibiydi.
Klink klank, klink klank ayak sesleri yavaş yavaş hana yaklaştı. Köyün yakınlarındaki ağaclardan gelen kerestelerden yapılmış han döşemesi pek de bu genci taşıyacak gibi durmuyordu. Nitekim han kapısına geldi. Kapıya uzandı, pelerini şimdi görme alanına girdi. Sırtındaki saçı kadar kızıl pelerininin aslında basit bir şey olmadığı belli oluyordu. Koyu renkte işlemeleri ve tam ortasında bir simgesi vardı. Swiftfoot simgesi…Bu simgeyi gören kişiler hiç şaşırmamış gibiydi.
Swiftfoot paralı asker ordusunun mensubu olduğu pelerindeki simge olmasa da belli oluyordu zaten. Kızıl saçları ile ünlü bu paralı asker ailesi İronHaven şehrine bağlı madenlerin güvenliğinden sorumluydu. Savaşlarda orta saflarda bulunur, zayıf kalan hatları destekler ve geri çekilen müttefiklere siper olurdu. En önemli özellikleri ise sisli bir denizdeki deniz feneri gibi toprağın uçuştuğu savaş alanında kırmızı bir liman görunmeleriydi. Bu aile sandığınızdan geniş olmakla birlikte ailedeki her savaşçının kırmızı saçlı olma zorunluluğu vardı ve çocukluktan yetiştirilirlerdi. Bu ailenin ünvanını taşımak her yiğidin harcı değildi. Kendi ebeveynlerini daha tam tanıyamadan aileye özel toplu yetiştirme yurtlarına verilirler ve orada bir asker olarak yetiştirilirlerdi. Emirlere uy, sağındakini koru, kendini kanıtla…
Kızıl genç kılıç elini kullanarak hana girdi. Resepsiyona ilerledi.
“Ben, Sarion.” dedi kalın ve çatallı bir ses tonuyla. Resepsiyondaki kadın
“Haberinizi aldık bay Sarion. Lonca başkanı sizi ve yeni ekibinizi bekliyor. Öncelikle yeni ekibinizle tanışmanızı tavsiye ederim, şu taraftalar.”
Sarion arkasinı döndü ve etrafına baktı resepsiyondaki kadının gösterdiği masada iki tane elf oturuyordu, zaman kaybetmeden onlara yöneldi. Masaya geldi ve sanılanın aksine iki neşeli elf onu karşıladı.
“Ben, Sarion Swiftfoot.” dedi ciddiyetle. Masadaki iki elf de ayağa kalktı biri diğerinden haylice uzun ve iriydi. Uzun ve iri olana yakından bakınca bir high elf olduğu apaçık ortadaydı High elflerin bu tarz yerlerde olması çok alışılmış bir şey değildi. 1.90 boylarında siyah atkuyruklu saçı olan iri elf. “Ben Deip Skywise. Evet bir high elfim. Gözlerinden anlaşılıyor.” diyerek kahkahaya büründü yanındaki elfi göstererek.
Kendinden biraz daha kısa olan bu dark elf tanışma faslından çok etrafla ilgileniyor gibiydi. Morumsu bir renge sahip olan bu elf kendinden uzun olsa da Deipin yanında kısa kalıyordu. Aynı zamanda gurubun en zayıfı da olabilrdi. sırtında bir gayda ve bir kılıç vardı. Beyaz saçları, pembe parlayan gözleri ve tek omzudan askılı peştemali ile odadaki en yabancı duran kişiydi. Sarion’a döndü ve “Ender Starmight.” dedi kısaca.
Starmight mı? diye sorguladı Sarion kendi kendine. Starmite ailesi İronhaven şehrinde çok sık duyulan bir isimdi. Sarion’un hatırladığı kadarıyla çok ama çok zengin bir aileydi… Şaşkınlığını gizleyerek “Lonca başkanı bizi bekliyor, daha fazla bekletmeyelim belli ki konuşacak çok şeyimiz var.” dedi Sarion ve ritmik zırh sesinin eşliğinde üst kata doğru yöneldi.
Hemen arkasından Deip ve Ender yerlerinden kalkarak eşlik etti.
—————————————————
Bu şekilde başlayan ve sonrasında lonca başkanı tarafından yönlendirildiğimiz Villain köyünde yapmamız gerekenler savaştığımız düşmanlar başka zamanın hikayesi.
Kaldığımız yerden devam edecek olursak. Sarion Swiftfoot’a ait bahsettiğim karakter kağıdı şu şekilde oluyor.
Şimdi karakterimiz hazır ortamımız hazır oyun yöneticimiz hazır. Yönetmenimiz eşliğinde yönlendiriliyoruz ve kararlar veriyoruz mesela.
Yönetmen: “Sarion ailenin bir ferdi olarak kendini kanıtlamak adına İronHaven şehrine geldin. Daha önceden aldığın davet sayesinde lonca başkanı tarafından bekleniyorsun. Sıradaki hareketin ne?”
Oyuncu: “Lonca binasına gitmek istiyorum resepsiyona girip lonca başkanının nerede olduğunu soracağım.”
Yönetmen: “İronHaven şehrinin sokaklarında yürüyorsun, sağında ve solunda bir çok dükkan ve satıcı sesleri bu yolculuğuna eşlik ediyor. Uzaktan lonca beliriyor ve oraya yaklaşırken insanların sana baktığını fark ediyorsun.”
Oyuncu: “Direk içeri girip resepsiyonla konuşmak istiyorum.”
Yönetmen: “Sana olan bakışlara aldırmadan kapıya yanaşıyorsun ve kılıç elinle kapıyı tutup açıyorsun. Kapıdan girince ilk tahta döşemeleri ve karşında resepsiyon masasını fark ediyorsun.
…
Devam edecek olursak hikayede bazı anlar geliyor ki savaşmanız lazım. Bu savaşlar esnasında büyülerinizi, kılıçlarınızı yani zarlarınızı kullanıyorsunuz.
Yine bir örnek ile anlatacak olursak kampanyamızın ilerleyen bölümlerinde Villain kasabasından kaçırılan bir lycanthrope kızı kurtarmaya giderken ormanda gece karanlığında Sarion ve arkadaşları goblinler tarafından pusuya düşürülüyor.
Savaş başlasın:
1.Öncelikle savaşa giren herkez ibr 20lik (d20) zar atar. Canavarlar için DM (yani yöneticimiz) zar atma görevini üstlenir. Zarların sonucuna göre kimin ilk tur alacağı belirlenmiş olur.
2.Bir tur 6 saniye sürmektedir ve tur size geldiğinde yapabileceğiniz 3 adet şey vardır.
-Hareket etmek
-Aksiyon kullanmak. Saldırmak/Büyü kullanmak gibi..
-Bonus aksiyon kullanmak. Can iksiri içmek, Roguesanız Saklanmak, Koşmak…
3.Diyelimki aksiyonunuzu kullandınız ve kılıcınızı savurdunuz.
-Bir d20 atıyorsunuz: 11 geldi diyelim.
-11 sayısına proficiency bonus (seviyeye göre değişiyor) ve kullandığınız silahın güç çeviklik… durumuna göre aldığınız bonusu ekliyorsunuz yani 1. seviye bir Sarion için yapacak olursak:
11+2+4=17
-Sırada kontrol etmemiz gereken değer goblinin savunması yani AC değeri. Elimizdeki goblin için kalkanlı olduğunu varsayarsak 15.
-17>15 olduğu için saldırımız ıskalamamış oluyor ve şimdi hasar zarı atmamız lazım.
-Sarion kalkanla birlikte uzun kılıç kullandığı için (her silahın kendine ait zarı mevcut) 1d8+4 şeklinde bir zar atması lazım. Zar atılıyor ve 4 geliyor. Hesaplamaların sonucunda 4+4= 8 yani saldırımız 8 hasar veriyor. 1 goblinin canı da 7 olduğu için tek vuruşumuzda öldürmüş oluyor.
4.Peki Sarion henüz büyü kullanamıyor ama tur Ender’da olsaydı nasıl olurdu?
-Ender bir bard kılıç ok kullanmanın yanında büyü de yapabiliyor. Bu büyülerden bir tanesi “Tasha’s Hideous Laughter” büyüsü somatik, verbal ve materyal komponentlerini içermekte. (bunlardan birisini yapamıyorsanız büyünüz başarısız oluyor şimdilik boşverin). Bu büyü rakibinizin etrafta olan herşeyi çok komik bulmasına yol açıp katılarak gülmesini ve turunu paslamasını sağlıyor. Ender büyüyü kullandığı zaman büyünün kartını okuyor. Kartta bilgelik kurtarma zarı atılması gerektiğini ve sadece zekası 5 in üstündeki yaratıklara uygulanabildiği yazıyor.
-Goblin kurtarma zarını yani d20sini attı. 16 şanslı ama bahsettiğimiz goblinin bilgelik skoru 8 ve bu yüzden attığı zara -1 vermemiz gerekmekte yani son sayı 15.
Şimdi Ender’in Spell DC yani büyü zorluk derecesine bakalım. Bu skor büyüsünün ne kadar kuvvetli olduğu ile ilgili yani goblinin bu rakamı attığı zar ile geçmesi gerekiyor. Şimdi hesaba gelirsek Spell Save DC = 8 + Proficiency Bonus (bu karakterimizin seviyesi ile ilgiliydi) + Spellcasting ability modifier (Bu da seçtiğimiz sınıfın özellikleri içerisinde yazmakta ve bard için bu özellik Karizma yetenek skoru ile olmakta.)
-1. seviye 17 karizma skoruna sahip bard Enderin büyü zorluk derecesi 8 + 2 + (17-10)/2. Yani 10+(3,5) bu sayıyı aşağıya yuvarlıyorduk. Sonuç 13.
-Bu da demek oluyor ki 15>13 goblin o kadar da komik bulmadı enderin büyüsü başarısız oldu.
Bu örneklerle aslında tüm oyunu özetlemek mümkün. Bir şey yapmak istiyorsunuz ve zar atıyorsunuz. Yapmak istediğiniz şeyi zarınızla destekleyebiliyorsanız o eylem gerçekleşiyor ve hikaye farklı şekilde devam ediyor.
Son olarak bazı yardımcı uygulamalar ve kitaplar mevcut çünkü oyunu tam anlamıyla oynamak için 400 sayfalık bir “kurallar” kitabı (abartıyorum) okumanız gerekebiliyor.
Karakter yaratıcısı:
https://www.dungeonmastersvault.com/pages/dnd/5e/character-builder
Oyunun kuralları kısaltılmış ve bedava versiyonu:
https://www.dndbeyond.com/sources/dnd/basic-rules-2014
Bu linkler ile sizi baş başa bırakırken itiraf etmeliyim ki gerçekten üstün körü geçtim tam anlamıyla anlamak için biraz zaman ayırmak lazım. Daha derinine inmediğim bir çok konu mevcut.
Büyüler… yüzlerce, binlerce. Bir çok farklı işlev gören, hasar veren, kullanım gösteren özellikler. Bunları anlatmaya gücüm yetmez. Ama sizin ilginiz varsa bir çırpıda bitebilecek bir serüven. En güzel şey ise her şeyi bilmenize gerek yok. Sadece ilgi duymanız halinde bir çok podcast takip ederek başkalarının serüvenlerine izleyici olabilirsiniz.
Ben şahsen spor yaparken Critical Role’un podcastlerini dinlemeye bayılıyorum. Spotify’da bulabilirsiniz.
Özellikle benden bu yazıyı isteyen kişiye… Sağlıcakla…
