Biz üç kişiydik: Bedirhan, Nazlıcan ve ben.
Üç ağız, üç yürek, üç yeminli fişek!
Adımız bela diye yazılmıştı dağlara, taşlara.
Boynumuzda ağır vebal, koynumuzda çapraz tüfek!
.
.
Bu haftaki konuklarımız üç kişi. Espresso, kuzeni Americano ve komşu kızı filtre kahve.
Gözümüzün nuru Espresso ile hızlı bir giriş yapalım.
Espresso, 1900’lü yıllarda İtalya’dan tüm dünyaya yayılan yüksek basınç kullanarak hızlı kahve demleme yöntemidir. Sıcak suyun yüksek basınçla, kısa sürede kahvenin içinden geçmesiyle hazırlanan Espresso shot sade tüketilebildiği gibi su yahut süt yardımıyla seyreltilip bin bir ayak oyunu ile üzerine şuruplar eklenip, kakao, tarçın, fındık, fıstık, cevizlerle süslenip, boynuna fular, beline kemer, başına kasket takılıp hayli enteresan içeceklere de dönüştürülebilir.
Kızmadım yahu zevkler ve renkler meselesi!
Devam…
Standart Espresso 9-10 bar su basıncı ve 15-20 kg sıkıştırma basıncı ile elde edilir. Suyun ortalama 26-30 saniye akış (drip) süresi vardır. İtalyan kardeşlerimiz 30 saniyede ısrarcıdır.
Elde edilen Espresso shot iki kısımdan oluşur:
Üstte kalan krema kısmı protein, yağ ve Melanoid’den* oluşur. Espresso’nun olmazsa olmaz bileşenidir.
*Melanoid: Şeker – aminoasit karışımı.
Altta kalan sıvı kısım ise Espresso’nun asidite ve tatlılığını sağlayan bileşenidir.
Mükemmel Espresso shot’ın geçmesi gereken ilk test krema kalınlığıdır.
İkincisi mevcut kremanın dayanıklılığıdır. Dayanıklılık mevzusunu nesnelleştirecek olursak:
Küçük bir kaşık toz şeker test amacıyla kremanın üzerine bırakıldığında 1-2 saniye kadar yüzeyinde kalabilmelidir. Shot’ın sınandığı üçüncü test rengidir. Mükemmel Espresso’nun rengi “Kaplan Derisi Rengi” olarak literatürde yerini almıştır.
Tadını, kokusunu, boyunu, bosunu söylemiyorum bile…
.
.
Pek kıymetli okurlarım, canlarım, güzellerim! Mühim bir bilgi vereceğim her şeyi kenara bırakın, dikkatinizi toplayın, burayı hızlıca okuyun, özümseyin, benimseyin ve katiyen tekrar okumayın. Overdose olursunuz Allah muhafaza!
Esasen Espresso yaşam tarzıdır, kültürdür. Kahve çekilir, özü çıkarılır, shot bardaklarında sunulur ve hızlıca -tercihen ayakta- tüketilir.
Espresso ağır sohbetlerin, uzun muhabbetlerin içkisi; yılbaşı sofralarının mezesi değildir. Bekledikçe kreması çöker, tadı değişir.
Bundan mütevellit hızlıca tüketilmelidir. Gözünüzü seveyim hızlı için şu zıkkımı. Fondip yapana dahi saygı duyarım. Ama on saatte içene tepkiliyim kardeşim! Söyleyeceklerim bu kadar.
.
.
Devam…
Espresso’dan kuzenine doğru direksiyonu kırarken bir iki cümle ile Espresso’nun tek yumurta ikizleri Ristretto, Lungo ve ağabeyi Doppio’dan bahsedelim:
Ristretto, normal miktarda kahve yarı miktarda su kullanılarak elde edilen geleneksel bir Espresso türüdür.
Ristretto’nun aksine su miktarı iki katına çıkartılarak elde edilen Espresso türü Lungo’dur. Ristretto İtalyanca “Sınırlandırılmış-Dar” anlamına gelirken Lungo “Uzun” anlamına gelmektedir. Doppio ise kısaca double shot Espresso’dur ve İtalyanca “Çift” anlamındadır.
Kuzen Americano ile birlikteyiz!
Meşhur hikaye şöyle:
İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalya’da bulunan Amerikan askerleri günlük kafein ihtiyaçlarını karşılamak için İtalyan Espresso’suna su katarak içermiş. Çünkü Espresso çıtkırıldım Amerikalılar için fazla sertmiş. Kurnaz İtalyan kahvecileri, Amerikalı askerlerin bu alışkanlığını kazanca çevirmek için “Americano” adı altında su katılarak yumuşatılmış Espresso servis etmeye başlamış. Americano giderek popülerleşmiş ve Avrupa’da yayılmaya başlamış. Yayılış o yayılış, gerisiniz ne siz sorun ne ben söyleyeyim!
Dipnot: Kuzenin tek püf noktası hazırlanırken Espresso shot’ın sıcak suyun üzerine eklenmesidir. Aksi yapılırsa yanık bir tat ile karşı karşıya kalınabilir.
Buna bu kadar kafi! Geçtim komşu kızı filtre kahveye.
Komşu kızı: Espresso yapılırken kullanılan çekirdeğe nazaran kalın öğütülmüş kahve çekirdeklerinin içinden sıcak su geçirilmesi, akabinde kağıt/metal filtreden süzülmesi suretiyle elde edilen nadide bir çiçektir. Kendisinin asiditesi Espresso ile kıyaslanınca oldukça düşüktür. Dolayısıyla içimi daha yumuşaktır. Yoğunluğu ve miligram başına kafein oranı Espresso’dan daha azdır.
Kızımız narindir, kızımız kibardır.
.
.
Parmaklarımı engel olamıyorum, konuyu bölüp sosyal mesaj vereceğim:
“Kadınlar çiçektir” diyenlere;
Kadın kadındır, çiçek babandır!
Hatırlatmak istedim.
.
.
Sakinim!
Devam…
Komşu kızını elde ederken, sıcak suyu yüksek basınçla 30 saniyede kahvenin içinden geçirmek yerine; ağır ağır, salına salına, yeni gelin misali aheste aheste kahvenin üzerine gezdirdiğimiz için (Bkz: V60, Chemex) daha kompleks aromalar elde edilir.
Örneğin çiçek bahçelerinin etrafında yetişen kahve çekirdeklerinden çiçeksi notalar, meyve bahçelerine komşu tarlalarda yetişen çekirdeklerden ise narenciye notaları alınabilir.
Not: Filtre kahve demleme yöntemlerine ve inceliklerine değinmiyorum zira o ilerleyen yazılardan birinin konusu.
Birlikteliğimizin sonuna yaklaşırken merak edenler için fikrim:
Ben filtreciyim arkadaş, hem de kağıt filtreci!
O çiçeğin, böceğin, taşın, toprağın tadını almam lazım her yudumda. Almazsam kahvemle bütünleşemiyorum.
Ezcümle, keyifçiyim!
Ya da geçen hafta dediğim gibi, keyif p…
Yazı Serisi:
- Türk Kahvesi Üzerine
- Dalga Dalga Kahvecilik
- Espresso, Americano ve Filtre Kahve
- Evde Nitelikli Kahve İçmek Mümkün Mü?
- Ankara’da Nitelikli Kahvenin Adresleri
- Diyar Diyar Kahveler
Kahve sevmeyen birinin her yazınızın sonunuzda canının kahve istemesi, anlatımınızın ne kadar etkili ve güçlü olduğunu gösteriyor aslında. Devamının gelmesini arzu ederiz…
Betimlemelerin muazzamligi ve bilgi akışı içindeki yüz güldüren cümleler.. Kaleminize sağlık
Sürekli espresso ve americano gibi kahve türlerini içerim ama kesinlikle farklarını bilmiyordum. İnsan gerçekten merak ediyor ama sıkıcı yazılar okumak istemiyor. Açıkçası, kahvenin kültürü bana çok çekici gelmiyor. Sadece günlük bir içiciyim. Ama yazınız oldukça eğlenceli ve aynı zamanda bilgilendirici. Bundan dolayı okumaktan keyif aldığımı söylemeliyim. İlk defa espresso ve americanonun farkını çözebildim. Kahve serinizin devamını merakle bekliyorum 🙂
Gece gece canım kahve çekti çok sağol ya 😛
Cidden güzel bir yazıydı, elinize sağlık. Peki söyleyin, nedir Overdose?
Kahve ne kadar geniş bir yelpazeye sahip içecekmiş de biz bilmiyormuşuz. Kaleminize, emeğinize sağlık sayın yazar.
Gerçekten güzel bir yazı, keyifle okudum. Başarılar dilerim
Her seferinde daha ne yazılabilir üstüne diyorum. Her seferinde yanılıyorum. Ellerinize sağlık.